Zespół zapalenia błony naczyniowej Fuchsa

 

Zespół zapalenia błony naczyniowej Fuchsa lub inaczej heterochromiczne zapalenie ciała rzęskowego Fuchsa jest to przewlekłe, nieziarninujące zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej o podstępnym początku. Choroba ta jest stosunkowo rzadka, ale stanowi istotny problem w dziedzinie okulistyki, zwłaszcza w populacji osób starszych. Typowo pojawia się w wieku dorosłym i dotyczy jednego oka, chociaż może też wystąpić obustronnie w dzieciństwie. Jest dziedziczna i może być przenoszona genetycznie, często z udziałem wielu genów. Kobiety są bardziej narażone na rozwinięcie tej choroby niż mężczyźni.
Choroba ta jest związana z uszkodzeniem komórek nabłonka rogówki, zwanych komórkami śródbłonka rogówki. Te komórki są kluczowe dla prawidłowego utrzymania równowagi płynu wodnistego w rogówce. Uszkodzenie tych komórek prowadzi do gromadzenia się płynu wodnistego w tkance rogówki, co powoduje obrzęk i zaburzenia widzenia. Proces ten jest zwykle bardziej zaawansowany w godzinach porannych, co objawia się w postaci nadmiernej mglistości i zamglonego widzenia po przebudzeniu. Typowe objawy stwierdzane w badaniu okulistycznym to:

  1. Osady rogówkowe – małe, okrągłe lub gwiaździste, szarobiałe, rozsiane na całym śródbłonku rogówki.
  2. Ciecz wodnista wykazuje niewielkie przymglenie, nie występują zrosty tylne.
  3. Zanik zrębu tęczówki nadaje jej matowy wygląd o rozmytej powierzchni,
  4. Heterochromia (różnobarwnosć) tęczówki związana z zanikiem zrębu tęczówki i jej nabłonka barwnikowego,
  5. Guzki Koeppego,
  6. Rumień tęczówki – rubeoza – związany z powstaniem delikatnej sieci nowych naczyń krwionośnych na przedniej powierzchni tęczówki. Nowe naczynia są zwykle kruche i mogą krwawić.
  7. Niekiedy stwierdza się poszerzenie źrenicy będące rezultatem zaniku zwieracza tęczówki,
  8. Odczyn zapalny w ciele sklistym,
  9. Gonioskopia może być prawidłowa, ale można też stwierdzić w kącie komory przedniej obecność drobnych zrostów przednich i neowaskularyzację naczyniową, która jednak nie prowadzi do powstania błony włóknistej zamykającej kąt.

 

Diagnostyka i leczenie zespołu Fuchsa

Lekarz okulista może zdiagnozować zespół Fuchsa na podstawie badania rogówki, pomiaru grubości rogówki, oceny stopnia uszkodzenia komórek nabłonka rogówki, a także obserwacji objawów klinicznych. W diagnostyce tego schorzenia stosuje się również badania obrazowe, takie jak mikroskopia konfokalna lub pachymetria ultrasonograficzna oraz badania OCT rogówki (tomografię optyczną).

Leczenie zespołu Fuchsa jest ukierunkowane na złagodzenie objawów i opóźnienie postępu choroby. Obejmuje to:

  • Sztuczne łzy lub maści do oczu w celu złagodzenia suchości i dyskomfortu;

  • Leki przeciwbólowe lub przeciwzapalne w przypadku bólu oka;

  • Terapia anty-VEGF, która jest stosowana w niektórych przypadkach, aby zmniejszyć obrzęk rogówki;

  • Terapia laserowa, takie jak ogniskowa fotokoagulacja laserowa, która może pomóc w usunięciu nadmiaru płynu wodnistego z rogówki;

  • Leczenie zaawansowanych przypadków, w których obrzęk rogówki jest znaczny, może wymagać przeszczepu rogówki.

 

Powikłania zespołu Fuchsa

Najczęstszymi powikłaniami zespołu Fuchsa są:

  • zaćma,

  • jaskra wtórna – dochodzi do niej w 15 % przypadków na skutek podwyższonego ciśnienia, najpierw przejściowo, potem stale z powodu stwardnienia beleczkowania. dlatego też chory powinien być badany w kierunku jaskry co 6 miesięcy.

W leczeniu stosuje się leki obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe. Stosowanie kortykosterydów często jest nieskuteczne w leczeniu stanu zapalnego.