AMD postać wilgotna. Proliferacja naczyń siatkówki

AMD, czyli zwyrodnienie plamki żółtej (ang. Age-Related Macular Degeneration), to choroba oczu związana z wiekiem, która wpływa na centralną część siatkówki, zwana plamką żółtą. Plamka żółta jest odpowiedzialna za ostre widzenie, które jest niezbędne do czytania, rozpoznawania twarzy i wykonywania wielu codziennych czynności.

Istnieją dwie główne formy AMD: sucha (niedokrwienne) i wilkogtna (niedokrwienna). Postać wilgotna AMD jest mniej powszechna 9stanowi około10-20%), ale bardziej agresywna. W jej przypadku dochodzi do niekontrolowanego wzrostu naczyń krwionośnych pod plamką żółtą, co prowadzi do krwawień i blizn, powodując szybkie pogorszenie widzenia. Czynniki ryzyka AMD to przede wszystkim wiek (ryzyko wzrasta wraz z wiekiem), genetyka (osoby z historią choroby w rodzinie są bardziej narażone), palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze, otyłość, niewłaściwa dieta i narażenie na szkodliwe promieniowanie UV.

Objawy AMD, które mogą występować zarówno w postaci suchej jak i wysiękowej (wilgotnej) to

• druzy i pseudodruzy,
• hiper- i hipopigmentacja nabłonka barwnikowego siatkówki (RPE),
• zanik geograficzny RPE.

Postać wysiękową (wilgotną) AMD od postaci suchej odróżnia natomiast to, że niezależnie od tego, że mogą występować wyżej wymienione objawy wspólne dla obu postaci, proliferują (przeciekają) naczynia siatkówki. Proliferacja naczyń siatkówki charakterystyczna dla postaci wysiękowej może przybierać następujące formy:

• CNV typu 1 – neowaskularyzacja naczyniówkową ukryta,
• CNV typu 2 – neowaskularyzacja naczyniówkową klasyczna,
• RAP – śródsiatkówkowe proliferacje naczyniakowate,
• PCV – polipoidalna waskulopatia naczyniówkowa.

 

Powikłania postaci wysiękowej AMD

Wysiękowa postać AMD charakteryzuje się niekontrolowanym wzrostem naczyń krwionośnych pod plamką żółtą, co prowadzi do powstawania nieprawidłowych naczyń, krwawień i tworzenia się blizn. Te zmiany uszkadzają tkankę siatkówki i prowadzą do utraty ostrości wzroku w centralnej części pola widzenia. Objawy wysiękowej AMD mogą obejmować:

1. Zmiany krwotoczne – wylewy pod nabłonek barwnikowy, pod siatkówkę oraz do ciała szklistego. Wielkość wylewów może być różna, począwszy od niewielkich zmian aż po olbrzymie krwotoczne odwarstwienia siatkówki.
2. Przedarcie nabłonka barwnikowego siatkówki z towarzyszącym wylewem podsiatkówkowym.

Końcowa faza przebiegu naturalnego procesu postaci wysiękowej AMD to powstanie blizny. Wyróżnia się dwa rodzaje blizn:

1. Duże hiperrefleksyjne masy pomiędzy błoną Brucha a siatkówką zmysłową związane z rozwojem włóknienia podsiatkówkowego.
2. Zaawansowane zwyrodnienie rozwarstwiające siatkówki zmysłowej z tworzeniem się olbrzymich płynowych przestrzeni śródsiatkówkowych i całkowita dezorganizacją struktury siatkówki.

Regularne badania oczu są kluczowe, ponieważ wczesne wykrycie AMD pozwala na skuteczniejsze zarządzanie chorobą. Osoby w wieku powyżej 50 lat, szczególnie te z czynnikami ryzyka, powinny regularnie odwiedzać okulistę. Współczesna medycyna i badania nad AMD pozwalają na lepszą opiekę nad pacjentami, co może pomóc w zachowaniu jak najlepszego widzenia na przestrzeni lat.