OCT

Optyczna koherentna tomografia

Badanie OCT

 

OCT – Optyczna koherentna tomografia

O metodzie

Początki optycznej koherentnej tomografii OCT (Optical Coherence Tomography) jako metody diagnostycznej sięgają początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. W 1991 roku naukowcy z Instytutu Technologicznego w Massachusetts i Uniwersytetu Harvarda opatentowali nową metodę obrazowania tkanek z użyciem światła częściowo spójnego. Już kilka lat później metoda OCT znalazła zastosowanie w okulistyce i od tego czasu następuje jej szybki rozwój.

Badanie OCT umożliwia uzyskanie wysokiej rozdzielczości przekrojów różnych struktur oka. Wizualizacja tych struktur odbywa się na podstawie analizy wstecznie rozproszonego lub odbitego przez nie światła. Badanie to daje możliwość oceny głębokości, z której pochodzi rozproszone światło.

W klasycznym układzie OCT wiązka światła emitowana przez półprzewodnikową diodę superluminescencyjną kierowana jest na dzielnik wiązki świetlnej, który rozdziela ją na dwie części. Jedna z wiązek pada na zwierciadło referencyjne, druga na badaną tkankę i jest wstecznie odbijana przez jej elementy strukturalne. Fale świetlne powracające od badanej tkanki i zwierciadła referencyjnego są na siebie nakładane. Gdy drogi optyczne wiązek są równe, dochodzi do interferencji fal świetlnych.

W zależności od techniki pomiarowej wykorzystywanej w badaniu OCT wyróżnia się dwa rodzaje tomografów: z ruchomym zwierciadłem referencyjnym OCT z detekcją w dziedzinie czasowej – Time Domain OCT oraz z nieruchomym zwierciadłem z użyciem światła częściowo spójnego z detekcją w dziedzinie częstości optycznych – Fourier Domain OCT. W drugiej metodzie istnieją dwa sposoby realizacji idei detekcji fourierowskiej: spektralna tomografia optyczna – Spectral OCT oznaczana często jako S OCT, w której detekcji sygnału interferometrycznego dokonuje się za pomocą spektrometru, oraz tomografia optyczna z wykorzystaniem szybkich laserów strojonych – Swept Source OCT.

Badanie OCT jest szybkie i nieuciążliwe dla pacjenta. W zależności od aparatu umożliwia ono szczegółową ocenę przedniej części gałki ocznej AS-OCT, siatkówki w okolicy plamki żółtej – OCT siatkówki (SOCT), warstwy komórek zwojowych siatkówki w badaniu GCL (GCC), wykonanie bezdotykowej pachymetrii cyfrowej lub wysokiej rozdzielczości cyfrowej mapy grubości rogówki oraz ocenę tarczy nerwu wzrokowego ONH i warstwy włókien nerwowych siatkówki RNFL – OCT jaskrowe.

Wykonanie badania OCT

Dla pacjenta badanie OCT jest proste i wygodne. W jego trakcie pacjent patrzy na prezentowany w aparacie punkt fiksacyjny. Całe badanie trwa kilka minut. Jest możliwe do wykonania nawet u małych dzieci, z tym, że oczywiście muszą one współpracować z lekarzem wykonującym badanie.

 

OCT

Dla właściwego rozpoznania niezwykle ważna jest wysoka jakość obrazu i wiarygodność danych pomiarowych. W uzyskaniu wysokiej jakości obrazu główną rolę odgrywają umiejętności lekarza diagnosty oraz klasa i stan techniczny sprzętu. Spory wpływ na jakość badania OCT mają również czystość soczewki aparatu, odpowiednia korekcja wady refrakcji, właściwa pozycja pacjenta w trakcie badania rozszerzenie źrenicy. Mimo, że większość producentów aparatów uważa, że badanie może być wykonane przy wąskiej źrenicy, to jednak rozszerzenie źrenicy pacjenta zwykle poprawia jakość skanu. W trakcie badania przy użyciu aparatu stosujemy także preparaty nawilżające na powierzchnię oka, co również często wpływa korzystnie na jakość badania i komfort pacjenta. Na jakość uzyskanego obrazu mają również wpływ inne czynniki takie jak: zmętnienie ośrodków optycznych, nieprawidłowa fiksacja, trudności z utrzymaniem koncentracji przez pacjenta.

Doświadczony lekarz diagnosta zwykle potrafi poradzić sobie z większością tych problemów. Chociaż badanie wydaje się proste w wykonaniu, to jednak takie nie jest. Szczególnie analiza i interpretacja wyniku wymaga doświadczenia i wiedzy lekarza diagnosty.